Lichamelijke gevolgen van roken

Nicotine heeft niet alleen een effect op de hersenen, maar ook op de rest van het lichaam.

Vragen?

Heb je vragen over roken, stoppen met roken of zoek je hulp? Bel de gratis Stoplijn (0800-1995) of ga naar ikstopnu.nl.

Heb je een vakinhoudelijke vraag?

Ben je (zorg)professional en heb je een vraag naar aanleiding van deze pagina? Neem dan contact op met Esther Croes.

featured_image
Esther Croes
Arts-epidemioloog Tabak

Lichamelijk gevolg

  • Nicotine zorgt voor de afgifte van adrenaline aan het bloed. Adrenaline verhoogt de hartslag, bloeddruk en bloedsuiker en versnelt de ademhaling. De gebruiker ervaart dit als een “kick”.
  • De stijging van bloeddruk komt doordat de kleinere bloedvaten samentrekken. De gebruiker merkt dit bijvoorbeeld aan koude handen en voeten. Ook vermindert de doorbloeding van de huid. Bij langdurig gebruik treden permanente beschadigingen op.
  • Nicotine verlaagt de afgifte van het hormoon insuline, dat een rol speelt in de suikerhuishouding. Het resultaat is een vermindering van de eetlust. Ook versnelt nicotine de stofwisseling.1,2,3
  • In hoge doseringen is nicotine dodelijk. Geconcentreerde nicotine wordt ook wel ingezet als insecticide. Symptomen van nicotinevergiftiging zijn onder meer misselijkheid en braken.4 Het is onduidelijk welke hoeveelheid precies dodelijk is voor mensen: in de literatuur wordt meestal 30-60 milligram aangehouden. Ander onderzoek rapporteert echter een aanzienlijk hogere dodelijke dosering, tussen de 6,5 en 13 mg per kilo lichaamsgewicht.5 Voor rokers geldt een hogere fatale dosis, omdat rokers minder gevoelig worden voor de effecten van nicotine.4

Effect van roken op de wondgenezing

Voor rokers die een operatie moeten ondergaan, is het advies om ten minste tijdelijk te stoppen met roken onderdeel van goede zorg. Voor een goede en snelle wondgenezing is toevoer van zuurstofrijk bloed immers cruciaal. Nicotine vernauwt de bloedvaten, waardoor met name in de extremiteiten de bloedtoevoer vermindert. Tegelijkertijd bevat tabaksrook koolmonoxide, een gas dat veel sneller bindt aan hemoglobine dan zuurstof en zo de zuurstof in het bloed verdringt. Roken vermindert de conditie en verzwakt het immuunsysteem. Complicaties komen zodoende vaker voor bij rokers. Stoppen met roken bevordert het herstel. Vaak wordt hiervoor minimaal vier weken vóór en twee weken na de operatie aangehouden.

Overige gevolgen nicotine

Bronnen

1. WHO (2010). Addiction to Nicotine. In: Gender, women and the tobacco epidemic. Geneva: World Health Organization.
2. Benowitz, N. L. (2010). Nicotine addiction. New England Journal of Medicine, 362(24), 2295-2303.
3. RIVM (2009). Rapport 340001001: Ranking van drugs. Bilthoven: RIVM.
4. Niesink, R. & Croes, E. A. (2014). Nicotine: farmacologische en toxicologische aspecten. Verslaving, 1, 55-67.
5. Mayer, B. (2013). How much nicotine kills a human? Tracing back the generally accepted lethal dose to dubious self-experiments in the nineteenth century. Archives of Toxicology, 88(5-7), 1127-1130.

Binnenkort wordt de informatie in dit dossier vernieuwd.