Kinderen kopiëren rookgedrag van mensen uit de omgeving
Kinderen kopiëren het gedrag van hun familie, vrienden en idolen. Als ze opkijken naar mensen die roken, dan is de kans groot dat zij dat zelf ook gaan doen.
Kinderen en jongeren leren door het gedrag van anderen te kopiëren. (1) Dat is dus ook zo met roken. Kinderen leren roken doordat zij dat anderen zien doen of doordat anderen het uitleggen.
Voorbeeld ouders belangrijk
Het voorbeeld van ouders is belangrijk. Kinderen van ouders die roken, gaan later vaker zelf roken. Wanneer kinderen zien dat hun ouders roken, nemen ze het gedrag over en leren ze dat roken er gewoon bij hoort. Dat geldt ook voor hun broers of zussen. Als die roken dan is de kans ook groter dat het kind zelf gaat roken.
Ook pubers letten heel goed op wat hun ouders doen, ook al lijken ze soms weinig geïnteresseerd. Met roken kan dat lastig zijn. Veel ouders zeggen wel tegen hun kinderen dat roken slecht is, maar zelf doen het zelf toch. Dat is voor een kind verwarrend!
Er zijn verschillende ideeën die verklaren waarom kinderen die anderen zien roken vaker zelf gaan roken.
- Kinderen zouden de positieve ideeën over roken van hun ouders kunnen overnemen.
- Kinderen leren onbewust een link te leggen tussen gezelligheid en roken
- Kinderen zouden de sigaretten van hun ouders kunnen krijgen.
- Het lichaam van Kinderen wordt gevoeliger voor nicotine als hun ouders roken.
Kinderen kijken ook naar anderen
Kinderen kijken niet alleen naar het voorbeeld van hun ouders, maar ook dat van andere volwassenen en leeftijdsgenoten. Dat is 1 van de redenen voor het instellen van een rookverbod op bijvoorbeeld onderwijsterreinen en in publieke ruimten.
Als vrienden roken
Kinderen hebben een grotere kans om te gaan roken als veel van hun vrienden roken (2). Dit komt niet alleen omdat kinderen vrienden kiezen die op hen lijken, maar ook omdat zij het gedrag van hun vrienden overnemen. Hierbij is de invloed van de beste vriend(in) het grootst.
Films en series
Ook het zien van roken in films is een voorspeller van het beginnen met roken (3). Onderzoek heeft aangetoond dat als kinderen minder roken in films zouden zien, zij minder vaak beginnen met roken. Films laten zelden de negatieve gevolgen van roken zien. Daarom dragen films en series bij aan de voordelen van roken die mensen kennen. Als jongeren bekende acteurs zien roken in films dan heeft dat invloed op hun rookgedrag.
De omgeving heeft dus een grote invloed op (beginnend) rookgedrag. Lees verder over waarom kinderen makkelijker verslaafd raken aan roken.
Hoe denken jongeren over roken en opvoeding?
Jongeren vertellen op de bank over hun ideeën over roken en opvoeding.
Bronnen
- Bommelé, J., Kleinjan, M., & van Laar, M. (2016). Zien roken, doet roken? Utrecht, Nederland: Trimbos-instituut.
- Bommelé, J., Kleinjan, M., & van Laar, M. (2016). Notitie: Zien roken, doet roken? Utrecht, Nederland: Trimbos-instituut.
- Hopman, P., & Croes, E. (2017). Kinderen en Roken. Een aantal feiten op een rij. Utrecht, Nederland: Trimbos-instituut.