Ziektes en roken
Roken zorgt voor schade aan het hele lichaam. Daarom komen veel ziektes vaker voor bij mensen die roken dan bij mensen die niet roken. Longkanker, COPD en hart- en vaatziekten zijn de meest bekende. Maar ook oogziekten en keel- en mondkanker komen vaak voor. Op deze pagina staan een aantal andere ziekten waar mensen die roken meer kans op hebben.
Diabetes
Roken verhoogt de kans op diabetes, ook wel suikerziekte genoemd. Bij diabetes maakt het lichaam te weinig of helemaal geen insuline meer aan. Insuline zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel in evenwicht is. Roken zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel in het bloed op en neer gaat.
Alzheimer
Roken verhoogt de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer, een vorm van dementie. Dit komt door de gevolgen van roken op de bloedvaten. Rook irriteert de vaten, waarbij er wondjes ontstaan waar korstjes op komen. Uiteindelijk verstoppen de vaten zo sneller en wordt de doorbloeding moeilijker. Dit geldt ook voor de bloedvaten in de hersenen. Volgens Alzheimer Nederland heeft iemand die rookt 45% meer kans op Alzheimer dan iemand die niet rookt.
Reuma
Iemand met reuma heeft gewrichten die altijd ontstoken zijn. Dit zorgt voor pijn in bijvoorbeeld handen, polsen en voeten. Roken vergroot de kans op deze vorm van reuma (2). Als je veel en lang rookt of gerookt hebt, heb je meer kans op reuma. Stoppen met roken zorgt ervoor dat de kans op reuma weer minder wordt. Als je lang gerookt hebt en stopt, duurt het ook langer voordat de kans op reuma weer lager is. Zoals van iemand die niet rookt.
Een rekenvoorbeeld:
- Jan rookt 2 pakjes per dag. Dat doet hij al 15 jaar. Dan rekent Jan: 2 keer 15 = 30 packyears.
- Mila rookt een half pakje per dag. Dat doet ze al 10 jaar. Mila rekent: 0,5 keer 10 = 5 packyears.
Bij 1-10 pakjesjaren is er een verhoogde kans van 26% (3). Dat geldt dus voor Mila.
Bij 11 tot 20 pakjesjaren heb je een verhoogde kans van 70%.
Bij 21 tot 30 pakjesjaren is de verhoogde kans 94%. Dat geldt voor Jan.
Onvruchtbaarheid
Vrouwen die roken hebben minder kans om zwanger te raken en meer kans op volledige onvruchtbaarheid. De kans op onvruchtbaarheid bij rokende vrouwen is 60% groter dan bij niet-rokende vrouwen. Dit komt doordat roken schadelijk is voor de hormonen die zorgen voor vruchtbaarheid (4). Er rijpen minder eicellen en de eicellen worden minder vaak bevrucht.
Als iemand wel zwanger wordt, brengt roken grote risico’s met zich mee voor de moeder en het kindje. Het kind overlijdt vaker als de moeder tijdens de zwangerschap rookt. Ook worden deze kinderen vaak te vroeg geboren en zijn ze te licht bij de geboorte. Het kind heeft meer kans op aangeboren afwijkingen, leerproblemen, astma en overgewicht.
Bij mannen vergroot roken de kans op impotentie. Ook is het zaad bij rokende mannen minder gezond en langzamer.
Ziekte van Crohn
Iemand met de ziekte van Crohn heeft darmen die altijd ontstoken zijn. Deze mensen hebben vaak (erge) buikpijn. De ziekte van Crohn komt vaker voor bij mensen die roken. Zij hebben 76 procent meer kans op het ontwikkelen van deze ziekte dan mensen die nooit hebben gerookt (5).
Problemen bij een operatie
Bij mensen die roken is de doorbloeding van de aderen minder. Ook hebben ze minder zuurstof in het bloed. Wonden genezen daardoor minder snel bij mensen die roken. Bij ernstige of diepe wonden, zoals bij een operatie, kan dit gevaarlijk zijn en is de kans op problemen bij een operatie groter.
Om dezelfde redenen hebben mensen die roken ook bij het plaatsen van tandimplantaten een grotere kans op problemen. Sommige tandartsen weigeren daarom implantaten te plaatsen als een patiënt niet stopt met roken.
Meer informatie
- Meer informatie over diabetes op diabetesfonds.nl
- Meer informatie over Alzheimer op alzheimer-nederland.nl
- Meer informatie over reuma op reumanederland.nl
- Meer informatie over de ziekte van Crohn op mlds.nl
Bronnen
- https://www.rcplondon.ac.uk/projects/outputs/hiding-plain-sight-treating-tobacco-dependency-nhs
- https://arthritis-research.biomedcentral.com/articles/10.1186/ar4498
- Di Giuseppe et al., Cigarette smoking and risk of rheumatoid arthritis: a dose-response meta-analysis, 2014.
- U.S. Department of Health and Human Services. (2010). How Tobacco Smoke Causes Disease: The Biology and Behavioral Basis for Smoking-Attributable Disease: A Report of the Surgeon General. Atlanta, GA: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health.Mahid et al, 2006: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17120402/
- Mahid et al, 2006: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17120402/
Bezoekt u deze pagina voor uw werk?
Bekijk dan ook onze informatie op trimbos.nl.
Heb je een vraag?
Je kunt anoniem vragen stellen aan medewerkers van de Roken Infolijn. Je kunt zelf kiezen of je liever mailt, chat of belt. Medewerkers van de Infolijn staan op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur voor je klaar.